Bir çok yatırımcının kulağının aşina olduğu kelimeler arasında "Arbitraj" kelimesi de bulunmaktadır. Arbitraj nedir? Arbitraj nasıl yapılır? Kimler arbitraj yapar? Hangi yatırım ürünlerine arbitraj yapılır? gibi sorular özellikle piyasalarda yeni işlem yapmaya başlayan yatırımcılar tarafından merak edilmektedir. Bu yazımızda sizlere arbitraj kelimesinin anlamından ve ne gibi durumlarda nasıl kullanıldığından bahsedeceğiz. Arbitraj Nedir? Nasıl Yapılır? İşte cevabı...
Arbitraj, farklı piyasalarda alım satımı yapılan bir paradan, menkul kıymetten ya da değerli madenden risksiz kar etmek amacıyla farklı piyasalardaki oynaklıktan faydalanma durumudur. Örneğin A firmasından düşük fiyat ile aldığımız ürünü B firmasına giderek daha yüksek bir rakama sattığımızda arbitraj yapmış oluruz. Alım satım yapılan ürünler, altın, döviz, kripto paralar, hisse senetleri ya da fiziki ürünleri (telefon, bilgisayar, televizyon vb.) uygun bulduğumuz yerden alıp başka bir platformda daha yükseğe satabiliriz. Burada amaç, yüzde 100 risksiz kazanç elde etmektedir.
Arbitraj, piyasalar arasındaki volatiliteden faydalanma durumudur. Normal şartlarda piyasalarda böyle bir oynaklık olmadığı ve sabit fiyat olduğu bilinir. Eğer yatırımcı böyle bir durumu fark eder ve hızlı davranırsa aradaki fiyat farkı ile güzel kazançlar elde edebilir. Düşük fiyatlı bir platformdan aldığı ürünü farklı bir platformda daha yüksek fiyata satma işlemini aynı anda yapmalıdır. Arbitraj yapmak isteyen yatırımcı bu tarz durumlarda hızlı davranmazsa diğer alım satım yapanlar piyasalardaki bu dengesizliği fark eder ve tekrardan denge kurulur ve eşitlik sağlanır.
Teknolojinin de gelişmesiyle, özellikle elektronik satış ve ticaret sistemleri mevzu bahis olduğunda, bazen piyasalarda yaşanan fiyatlandırma hataları, arbitraj ile kâr elde etmeyi bir hayli zorlaştırmıştır.
Bazı firmalar, finansal yatırım ürünlerinin fiyatlarındaki dalgalanmaları daha rahat görüntüleyebilmek için otomatik bir şekilde işleyen monitörlere sahiptir. Diğer yandan özellikle oynaklığın arttığı durumlarda yakalanan arbitraj fırsatlarından özel programlardan yardım almadan da yararlanmak mümkün olabilmektedir.
Arbitraj yapanlar genelde portföy ya da zenginlik yönetimi yapan şirketler anlık fiyat farklılıklarını anlayabilmek için bazı özel yazılımlar kullanırlar. İhtiyaçları olan algoritmaların yazılmasıyla arbitraj durumunun hızlı bir şekilde farkına varırlar ve hemen işlem yaparlar. Arbitraj piyasaların durumuna göre manuel fark edilebilir fakat normal piyasa zamanlarında özel yazılım kullanmadan arbitrajı fark etmek pek mümkün değildir çünkü takibi çok zordur. Arbitraj işlemi yapan yatırımcılar genelde piyasaya hakim olan, deneyimli yatırımcılar olarak sınıflandırılır. Piyasalarda yeni işlem yapmaya başlayan yatırımcılar aynı anda birden fazla işlem yapmakta zorlandıkları için arbitraj işlemi yaparken zarar etmeleri olasıdır.
Arbitraj, genellikle altın ve döviz piyasalarında sıkça yapılmaktadır. Her ülkenin birden çok altın ve döviz borsası olduğundan dolayı fiyatlar oynak olabiliyor. Bu tarz durumlarda yatırımcılar arbitraj işlemi yaparak gelir elde edebilirler. Ülke içindeki borsaların fiyat dengesizliğinin yanı sıra ülkeler arası borsalardaki fiyat dengesizliği de arbitraj imkanı sağlayabiliyor. Menkul kıymetler ve döviz borsalarında mevcut fiyat oynaklığı düşük bir meblağ bile olsa risksiz kazanç sağlamaktadır. Farklı yatırım ürünlerindeki fiyat volatilitesi fazla olmadığı için arbitraj kazancı da çok fazla olmamaktadır. Tecrübeli yatırımcılar, arbitraj fırsatı yakalayabilmek için birden çok monitörde farklı borsa ekranlarını açarak arbitraj fırsatı yakaladığı anda işlem yaparlar.
Arbitraj Nedir?
Arbitraj, farklı piyasalarda alım satımı yapılan bir paradan, menkul kıymetten ya da değerli madenden risksiz kar etmek amacıyla farklı piyasalardaki oynaklıktan faydalanma durumudur. Örneğin A firmasından düşük fiyat ile aldığımız ürünü B firmasına giderek daha yüksek bir rakama sattığımızda arbitraj yapmış oluruz. Alım satım yapılan ürünler, altın, döviz, kripto paralar, hisse senetleri ya da fiziki ürünleri (telefon, bilgisayar, televizyon vb.) uygun bulduğumuz yerden alıp başka bir platformda daha yükseğe satabiliriz. Burada amaç, yüzde 100 risksiz kazanç elde etmektedir.
Arbitraj Nasıl Yapılır?
Arbitraj, piyasalar arasındaki volatiliteden faydalanma durumudur. Normal şartlarda piyasalarda böyle bir oynaklık olmadığı ve sabit fiyat olduğu bilinir. Eğer yatırımcı böyle bir durumu fark eder ve hızlı davranırsa aradaki fiyat farkı ile güzel kazançlar elde edebilir. Düşük fiyatlı bir platformdan aldığı ürünü farklı bir platformda daha yüksek fiyata satma işlemini aynı anda yapmalıdır. Arbitraj yapmak isteyen yatırımcı bu tarz durumlarda hızlı davranmazsa diğer alım satım yapanlar piyasalardaki bu dengesizliği fark eder ve tekrardan denge kurulur ve eşitlik sağlanır.
Teknolojinin de gelişmesiyle, özellikle elektronik satış ve ticaret sistemleri mevzu bahis olduğunda, bazen piyasalarda yaşanan fiyatlandırma hataları, arbitraj ile kâr elde etmeyi bir hayli zorlaştırmıştır.
Bazı firmalar, finansal yatırım ürünlerinin fiyatlarındaki dalgalanmaları daha rahat görüntüleyebilmek için otomatik bir şekilde işleyen monitörlere sahiptir. Diğer yandan özellikle oynaklığın arttığı durumlarda yakalanan arbitraj fırsatlarından özel programlardan yardım almadan da yararlanmak mümkün olabilmektedir.
Kimler Arbitraj Yapar?
Arbitraj yapanlar genelde portföy ya da zenginlik yönetimi yapan şirketler anlık fiyat farklılıklarını anlayabilmek için bazı özel yazılımlar kullanırlar. İhtiyaçları olan algoritmaların yazılmasıyla arbitraj durumunun hızlı bir şekilde farkına varırlar ve hemen işlem yaparlar. Arbitraj piyasaların durumuna göre manuel fark edilebilir fakat normal piyasa zamanlarında özel yazılım kullanmadan arbitrajı fark etmek pek mümkün değildir çünkü takibi çok zordur. Arbitraj işlemi yapan yatırımcılar genelde piyasaya hakim olan, deneyimli yatırımcılar olarak sınıflandırılır. Piyasalarda yeni işlem yapmaya başlayan yatırımcılar aynı anda birden fazla işlem yapmakta zorlandıkları için arbitraj işlemi yaparken zarar etmeleri olasıdır.
Arbitraj Hangi Yatırım Ürünlerinde Yapılır?
Arbitraj, genellikle altın ve döviz piyasalarında sıkça yapılmaktadır. Her ülkenin birden çok altın ve döviz borsası olduğundan dolayı fiyatlar oynak olabiliyor. Bu tarz durumlarda yatırımcılar arbitraj işlemi yaparak gelir elde edebilirler. Ülke içindeki borsaların fiyat dengesizliğinin yanı sıra ülkeler arası borsalardaki fiyat dengesizliği de arbitraj imkanı sağlayabiliyor. Menkul kıymetler ve döviz borsalarında mevcut fiyat oynaklığı düşük bir meblağ bile olsa risksiz kazanç sağlamaktadır. Farklı yatırım ürünlerindeki fiyat volatilitesi fazla olmadığı için arbitraj kazancı da çok fazla olmamaktadır. Tecrübeli yatırımcılar, arbitraj fırsatı yakalayabilmek için birden çok monitörde farklı borsa ekranlarını açarak arbitraj fırsatı yakaladığı anda işlem yaparlar.