Ticari hayatta sıklıkla karşılaşılan emtia terimi yalnızca işletmeleri değil ülke ekonomisini de ciddi oranda etkiliyor. Dolayısıyla emtia, ekonomi piyasalarının yapı taşı olarak kabul ediliyor. Nitekim yemekten giyime, ısınmadan barınmaya, eğitimden seyahate kadar hayatın her anında alışveriş yapıyor ve dolaylı yoldan emtiayla karşı karşıya kalıyoruz. Şimdi, emtianın ne anlama geldiğine ve çeşitlerine bir göz atalım!
Emtia, doğal kaynaklardan elde edilen standartlaştırılmış malları ifade eden bir ekonomi terimi. Bu mallar genellikle birbirine benzer niteliklere sahip oluyor ve dünya genelinde kendisine geniş bir ticaret hacmi buluyor. Emtialar tarım ürünleri, enerji kaynakları, metaller ve ormancılık ürünleri gibi çeşitli kategorilere ayrılıyor.
Emtialar, yumuşak emtia ve sert emtia olmak üzere iki ana kategoriye ayrılıyor. Bu kategoriler emtiaların fiziksel özelliklerine ve nasıl işlendiklerine göre belirleniyor.
Emtia hisseleri farklı kategoriler altında piyasalarda işlem görüyor. Örneğin; petrol ürünleri brent petrol ve ham petrol olmak üzere iki farklı şekilde piyasalarda varlığını sürdürüyor. Metal emtialar içinde en çok tercih edilen hisseler altın ve gümüş oluyor. Bununla birlikte tarım ürünleri arasında ise en çok buğday ve pamuk hisseleri işlem görüyor.
Emtia fiyatları talep ve arz miktarına göre belirleniyor. Örneğin; gelişen ekonomilerde petrol ve diğer enerji ürünlerine olan talep artıyor. Bu durumda petrol ve enerji emtialarının fiyatları da yükseliyor. Bunun yanı sıra emtia fiyatları ekonomik krizler, doğal afetler ve yatırımcı politikaları gibi birçok farklı faktörden etkileniyor.
Emtia alım işlemleri emtia borsaları veya bankalar aracılığıyla gerçekleştirilebiliyor. Banka aracılığıyla emtia almak isteyen yatırımcıların öncelikle Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) hesabı açmaları gerekiyor. Emtia borsaları ise haftanın 5 günü 24 saat boyunca canlı veriler sunuyor. Bu sayede emtia alım işlemleri de pratik bir şekilde yapılabiliyor. Emtia alım işlemleri Forex Piyasası ve Borsa İstanbul (BİST) bünyesinde yer alan Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VIOP) hesapları üzerinden de tamamlanabiliyor.
1. Emtia Nedir?
Emtia, doğal kaynaklardan elde edilen standartlaştırılmış malları ifade eden bir ekonomi terimi. Bu mallar genellikle birbirine benzer niteliklere sahip oluyor ve dünya genelinde kendisine geniş bir ticaret hacmi buluyor. Emtialar tarım ürünleri, enerji kaynakları, metaller ve ormancılık ürünleri gibi çeşitli kategorilere ayrılıyor.1.1. Emtianın Anlamı Nedir?
Emtia, Türk Dil Kurumu (TDK)’na göre “mal" anlamına geliyor. Arapça kökenli bir kelime olan emtia, alışveriş sırasında satın alınabilen her türlü ürünün genel adı olarak kabul ediliyor.2. Emtia Çeşitleri Neler?
Emtialar, yumuşak emtia ve sert emtia olmak üzere iki ana kategoriye ayrılıyor. Bu kategoriler emtiaların fiziksel özelliklerine ve nasıl işlendiklerine göre belirleniyor.2.1. Yumuşak Emtia Çeşitleri
- Tarım ürünleri: Bu kategoride mısır, buğday, pamuk, kakao, kahve ve şeker gibi tarım ürünleri bulunuyor.
- Ormancılık ürünleri: Odun ve kereste gibi mallar yumuşak emtia ürünü olarak kabul ediliyor.
- Hayvansal ürünler: Canlı hayvanlar, sığır, tavuk, süt ürünleri ve kırmızı et gibi ürünler de yumuşak emtialar arasında sayılıyor.
2.2. Sert Emtia Çeşitleri
- Enerji kaynakları: Petrol, doğal gaz, kömür vb. enerji kaynakları sert emtia ürünleri arasında yer alıyor.
- Metaller: Altın, gümüş, bakır, alüminyum gibi kıymetli ve endüstriyel metaller sert emtia ürünleri kapsamına giriyor.
- Kimyasal ürünler: Fosfat, sülfür, amonyak gibi kimyasal ham madde çeşitleri de sert emtia grubuna dahil ediliyor.
3. Emtia Hisseleri Neler?
Emtia hisseleri farklı kategoriler altında piyasalarda işlem görüyor. Örneğin; petrol ürünleri brent petrol ve ham petrol olmak üzere iki farklı şekilde piyasalarda varlığını sürdürüyor. Metal emtialar içinde en çok tercih edilen hisseler altın ve gümüş oluyor. Bununla birlikte tarım ürünleri arasında ise en çok buğday ve pamuk hisseleri işlem görüyor.4. Emtia Fiyatları Nasıl Belirlenir?
Emtia fiyatları talep ve arz miktarına göre belirleniyor. Örneğin; gelişen ekonomilerde petrol ve diğer enerji ürünlerine olan talep artıyor. Bu durumda petrol ve enerji emtialarının fiyatları da yükseliyor. Bunun yanı sıra emtia fiyatları ekonomik krizler, doğal afetler ve yatırımcı politikaları gibi birçok farklı faktörden etkileniyor.5. Emtia Alım Satım İşlemi Nasıl Yapılır?
Emtia alım işlemleri emtia borsaları veya bankalar aracılığıyla gerçekleştirilebiliyor. Banka aracılığıyla emtia almak isteyen yatırımcıların öncelikle Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) hesabı açmaları gerekiyor. Emtia borsaları ise haftanın 5 günü 24 saat boyunca canlı veriler sunuyor. Bu sayede emtia alım işlemleri de pratik bir şekilde yapılabiliyor. Emtia alım işlemleri Forex Piyasası ve Borsa İstanbul (BİST) bünyesinde yer alan Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VIOP) hesapları üzerinden de tamamlanabiliyor.- Forex emtia yatırımı: Uluslararası yatırım piyasası olan Forex’te tüm yatırımcılar eşit şartlar altında işlem yapıyor. Eş zamanlı işlemlerin yapıldığı Forex sisteminde artan veya azalan fiyatlar üzerinden kazanç sağlanıyor.
- VIOP emtia yatırımı: VIOP hesabıyla yalnızca geleceğe dönük fiyatlar üzerinden işlem yapılabiliyor. Bu sistemde genellikle fiyatların düşebileceği öngörüldüğü zamanlarda yatırım yapılıyor.
- Borsa İstanbul emtia yatırımı: Borsa İstanbul ile emtia alım satım işlemleri anlık olarak gerçekleştirilebiliyor.
