Günümüzün ve son 8-9 yılın gündemlerinden olan kripto paralar, bundan 10 yıl öncesine kadar ne bir değeri, nede bir popülerliği vardı. Kripto paralar, dijital dünya ile yakından bir ilgisi olmayan ya da dijital dünyanın finans birimleriyle ilgilenmeyenler kişiler tarafından çok büyük soru işaretleri bulunmakta. Bugün sizlerle kripto paralar hakkında detaylı bir içerik hazırladık. Gelin bu içeriği beraber inceleyelim.
Kripto para, belirli bir merkezi ya da otorite ile kontrol edilmeyen, bir otoriteye ihtiyaç duymayan, kağıt veya metal olarak üretilmeyen, bir alım satım aracı olarak tasarlanan sanal bir para birimidir. Kripto paralar, alışverişin daha güvenli bir hale gelmesini sağlamak amacıyla ve bu elle tutulur gözle görülür olmayan paranın üretimini kontrol etmek için kriptografik bir şifreleme kullanana sanal para birimleridir. Ancak şunun altını çizmemiz gerekiyor, eğerki kripto para için açmış olduğunuz hesabın şifresini unutursanız, şifremi unuttum gibi seçenekler burada geçerli değil.
Kriptoloji, bir şifreleme bilimidir. Kullanıcının verilerini önceden belirlenmiş rakam, yazı, mesaj olarak şifrelenmesi, belirli koşullar sağlanmadığı sürece değiştirilemeyecek olan veri tabanında saklanan şifreleme yöntemidir.
Özellikle 1990’lı yılların ardından teknolojinin çok fazla ilerlemesiyle dijital para yaratma girişimlerinde bulunuldu. Yapılan bu girişimlerde başarının elde edilememiş olması insanları yıldırmadı ve ilk kripto para 2009 yılında takma adı Satoshi Nakamato olan yazılımcı tarafından Bitcoin isimli bir kripto para birimi oldu. 2010 yılında 10.000 Bitcoin ile iki büyük pizza sipariş edilmiştir. 2011 yılının Ekim ayında yeni bit şifreleme yöntemi olan Scrypt kullanımı yapılan kripto para Litecoin (Altcoin çeşidi) piyasaya sürüldü (Altcoin hakkında bilgi almak için Altcoin Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz). Altcoinlerin meydana çıkışı aynı yılın Nisan ayında merkezi olmayan bir DNS adresi üzerinden şifrelemeyi güçlü hale getirmek için üretildi. 2013’ün bitiminde Litecoin, medyada keşfedilip yer bulmaya başladı ve 1 milyar dolar piyasa değerine ulaştı. 2011’de çıkan Ripple da Bitcoin ile aynı metotta ve mantıkta ilerlemektedir.
Kripto paralar, teknoloji tabanlı bir sanal para birimi olduğundan şifrelenmesi de oldukça güçlü yani güvenlidir. Rakamsal, yazısal ve metinsel olarak 3 karmaşık şifreleme türü ile korunan kripto para sistemlerini hacklemek imkansızdır. Ancak bunun haricinde bilgisayarınızın çökmesi durumunda paralarınızın yok olma ihtimali de var.
Kripto para işlemlerinde yapılan bütün işlemler dağınık bloklara yazılıyor. Siz, bir başkasına Bitcoin gönderdiğinizde bu dijital blok defterine sizin, karşınızdakine ne kadar Bitcoin gönderdiğiniz yazılıyor. Bütün bu yapılan alışverişler dağınık bloklara dünyanın birçok yerinde kaydediyor ve bu dağınık blokları herkes görebiliyor. İsterseniz sizde bu alışverişleri görebilirsiniz. Herkesin görebildiği bir dosyaya nasıl güvenelim diye sorabilirsiniz. Bu sistem bloklar halinde ve merkezi olmadan dağınık biçimde kullanıldığı için takibi olanaksız bir hale getirir. Bir taraftan çıkan bilgi, diğer tarafa ulaşana ve kodlar eşleşip bu bilgi ortaya çıkana kadar kimse tarafından ulaşılamaz, yönetilemez.
Siz bir Bitcoin işlemi yaptığınızda bu bütün dünyada gönderen, gönderilen ve miktar dağınık bloklarda kayıt altına alınıyor. Bu, dünyanın birçok yerinde kayıt altına alınan dağınık blokları düzene sokan madenciler yukarıda bahsettiğimiz kriptogra ile karmaşık matematik problemlerini yapıyorlar. İsterseniz yapılan bu dağınık blok kayıtlarını karmaşık matematik problemleri yaparak sizlerde tutabilirsiniz. Dünya aynı anda onlarca Bitcoin para transfer işlemi yapıldığını baz alırsak yapılan bu matematik işlemi için bilgisayarınızın çok güçlü olması gerekiyor. İşte bütün bu işleri yapan madencilere, Bitcoin madencileri deniyor. Ancak bu iş sandığınız kadar ucuz ve kolay olmuyor. Binlerce dolar değerinde bilgisayar sistemleri kurup bu işlemleri yönetmeniz gerekiyor. Bir iddia ya göre dünyanın en büyük CPU'sunu da işte bu kripto para madencileri kullanıyor ve dünyada toplam Bitcoin madencilerinin harcadığı elektrik 178 ülkenin kullandığı elektrikten çok daha fazla. Bu madencilerde Bitcoin'in kara kaşına kara gözüne yapmıyor bunu. Tuttukları her blok için belirli bir Bitcoin kazanıyorlar.
Kripto Para Ülkemizde Yasal Mı?
Ülkemizde kripto para kullanımı yasaldır. Ülkemiz haricinde Kripto paralar İzlanda ve Vietnam dışında birçok ülkede yasaldır fakat kısıtlamalardan muaf tutulmazlar.
Kripto Para Nedir?
Kripto para, belirli bir merkezi ya da otorite ile kontrol edilmeyen, bir otoriteye ihtiyaç duymayan, kağıt veya metal olarak üretilmeyen, bir alım satım aracı olarak tasarlanan sanal bir para birimidir. Kripto paralar, alışverişin daha güvenli bir hale gelmesini sağlamak amacıyla ve bu elle tutulur gözle görülür olmayan paranın üretimini kontrol etmek için kriptografik bir şifreleme kullanana sanal para birimleridir. Ancak şunun altını çizmemiz gerekiyor, eğerki kripto para için açmış olduğunuz hesabın şifresini unutursanız, şifremi unuttum gibi seçenekler burada geçerli değil.
Kriptografik Nedir?
Kriptoloji, bir şifreleme bilimidir. Kullanıcının verilerini önceden belirlenmiş rakam, yazı, mesaj olarak şifrelenmesi, belirli koşullar sağlanmadığı sürece değiştirilemeyecek olan veri tabanında saklanan şifreleme yöntemidir.
Kripto Para’nın Tarihçesi
Özellikle 1990’lı yılların ardından teknolojinin çok fazla ilerlemesiyle dijital para yaratma girişimlerinde bulunuldu. Yapılan bu girişimlerde başarının elde edilememiş olması insanları yıldırmadı ve ilk kripto para 2009 yılında takma adı Satoshi Nakamato olan yazılımcı tarafından Bitcoin isimli bir kripto para birimi oldu. 2010 yılında 10.000 Bitcoin ile iki büyük pizza sipariş edilmiştir. 2011 yılının Ekim ayında yeni bit şifreleme yöntemi olan Scrypt kullanımı yapılan kripto para Litecoin (Altcoin çeşidi) piyasaya sürüldü (Altcoin hakkında bilgi almak için Altcoin Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz). Altcoinlerin meydana çıkışı aynı yılın Nisan ayında merkezi olmayan bir DNS adresi üzerinden şifrelemeyi güçlü hale getirmek için üretildi. 2013’ün bitiminde Litecoin, medyada keşfedilip yer bulmaya başladı ve 1 milyar dolar piyasa değerine ulaştı. 2011’de çıkan Ripple da Bitcoin ile aynı metotta ve mantıkta ilerlemektedir.
Kripto Para Güvenilir mi?
Kripto paralar, teknoloji tabanlı bir sanal para birimi olduğundan şifrelenmesi de oldukça güçlü yani güvenlidir. Rakamsal, yazısal ve metinsel olarak 3 karmaşık şifreleme türü ile korunan kripto para sistemlerini hacklemek imkansızdır. Ancak bunun haricinde bilgisayarınızın çökmesi durumunda paralarınızın yok olma ihtimali de var.
Block Chain Nedir? Kripto Paralar Nasıl Korunur?
Kripto para işlemlerinde yapılan bütün işlemler dağınık bloklara yazılıyor. Siz, bir başkasına Bitcoin gönderdiğinizde bu dijital blok defterine sizin, karşınızdakine ne kadar Bitcoin gönderdiğiniz yazılıyor. Bütün bu yapılan alışverişler dağınık bloklara dünyanın birçok yerinde kaydediyor ve bu dağınık blokları herkes görebiliyor. İsterseniz sizde bu alışverişleri görebilirsiniz. Herkesin görebildiği bir dosyaya nasıl güvenelim diye sorabilirsiniz. Bu sistem bloklar halinde ve merkezi olmadan dağınık biçimde kullanıldığı için takibi olanaksız bir hale getirir. Bir taraftan çıkan bilgi, diğer tarafa ulaşana ve kodlar eşleşip bu bilgi ortaya çıkana kadar kimse tarafından ulaşılamaz, yönetilemez.
Kripto Para ve Madencilik
Siz bir Bitcoin işlemi yaptığınızda bu bütün dünyada gönderen, gönderilen ve miktar dağınık bloklarda kayıt altına alınıyor. Bu, dünyanın birçok yerinde kayıt altına alınan dağınık blokları düzene sokan madenciler yukarıda bahsettiğimiz kriptogra ile karmaşık matematik problemlerini yapıyorlar. İsterseniz yapılan bu dağınık blok kayıtlarını karmaşık matematik problemleri yaparak sizlerde tutabilirsiniz. Dünya aynı anda onlarca Bitcoin para transfer işlemi yapıldığını baz alırsak yapılan bu matematik işlemi için bilgisayarınızın çok güçlü olması gerekiyor. İşte bütün bu işleri yapan madencilere, Bitcoin madencileri deniyor. Ancak bu iş sandığınız kadar ucuz ve kolay olmuyor. Binlerce dolar değerinde bilgisayar sistemleri kurup bu işlemleri yönetmeniz gerekiyor. Bir iddia ya göre dünyanın en büyük CPU'sunu da işte bu kripto para madencileri kullanıyor ve dünyada toplam Bitcoin madencilerinin harcadığı elektrik 178 ülkenin kullandığı elektrikten çok daha fazla. Bu madencilerde Bitcoin'in kara kaşına kara gözüne yapmıyor bunu. Tuttukları her blok için belirli bir Bitcoin kazanıyorlar.
Kripto Para Ülkemizde Yasal Mı?
Ülkemizde kripto para kullanımı yasaldır. Ülkemiz haricinde Kripto paralar İzlanda ve Vietnam dışında birçok ülkede yasaldır fakat kısıtlamalardan muaf tutulmazlar.
